
W jaki sposób różne cele i systemy polityczne kształtowały rasizm w nazistowskich Niemczech i w Stanach Zjednoczonych?
Znaczenie terminów „rasa” i „rasizm” zmieniało się na przestrzeni czasu i w różnych warunkach politycznych, społecznych i kulturowych. Rasizm w nazistowskich Niemczech i rasizm w Stanach Zjednoczonych to odrębne i złożone tematy. To zagadnienie skupia się na historii antysemityzmu na tle rasowym w Niemczech i jego związku z rasizmem w Stanach Zjednoczonych. Dowiedz się więcej w jaki sposób rasizm rozwijał się w sposób specyficzny dla danego kraju.
Tło historyczne dotyczące tej dyskusji znajdziecie w artykułach związanych z tematem.
Niektóre praktyki dyskryminacyjne i dotyczące segregacji w nazistowskich Niemczech i w Stanach Zjednoczonych w tym samym okresie były podobne. Jednak cele rasistowskiej polityki i charakter systemów politycznych, w ramach których istniała, były różne. Celem rasizmu w Stanach Zjednoczonych była trwała segregacja i wykorzystywanie Afroamerykanów w praktycznie każdym aspekcie społeczeństwa, często przy użyciu środków przemocy (niewielka mniejszość w Stanach Zjednoczonych chciała wręcz deportować osoby czarnoskóre do Afryki). W nazistowskich Niemczech początkowym celem były czyste rasowo Niemcy wolne od Żydów. By zmusić Żydów do wyjazdu, stosowano wobec nich praktyki polegające na izolacji, zubożaniu i terrorze. Jednak u szczytu niemieckiej dominacji w Europie podczas II wojny światowej celem stało się ludobójstwo wszystkich europejskich Żydów.
Nazistowskie Niemcy były dyktaturą. Hitler i partia nazistowska mieli więc kontrolę nad instytucjami politycznymi, społecznymi i kulturalnymi. Nazistowscy przywódcy jawnie i wielokrotnie odrzucali równość ludzi. Agresywnie promowali i wdrażali rasizm jako prawo krajowe. Reżim nazistowski uważał Żydów za śmiertelne zagrożenie dla narodu niemieckiego. Skupiał się również na innych grupach, które uważał za biologicznie „gorsze”. Gdy naziści umacniali swoją władzę, niemieccy Żydzi i wszyscy, którzy sprzeciwiali się nazistowskim praktykom rasowym, mieli niewiele możliwości odwołania się do systemu politycznego.
Koncepcja, zgodnie z którą „wszyscy ludzie zostali stworzeni równymi sobie”, mimo że była szeroko propagowaną ideą w Stanach Zjednoczonych, nie dotyczyła Afroamerykanów. W amerykańskiej demokracji ci, którzy sprzeciwiali się niesprawiedliwym przepisom i praktykom, mieli możliwości, aby ich głos został usłyszany. Gwarantowały to na przykład prawa konstytucyjne, takie jak wolna prasa i wolność słowa. Często z narażeniem życia i środków utrzymania Afroamerykanie podejmowali działania przeciwko przytłaczającym nierównościom, aby przeciwstawić się rasizmowi. Starali się promować swoje prawa obywatelskie, podkreślając, jak ich sytuacja obnaża hipokryzję amerykańskiego ideału „równości w świetle prawa”.
W obu tych krajach inna była również rola rządu w organizowaniu i stosowaniu przemocy. W nazistowskich Niemczech to Hitler i inni nazistowscy przywódcy organizowali i stosowali zastraszanie i przemoc. Wspierali oni także brutalne działania oddolnych aktywistów. Do zorganizowanych przez państwo aktów przemocy należała Noc Kryształowa (Kristallnacht), która miała miejsce w nocy z 9 na 10 listopada 1938 r. Doszło wówczas do ogólnokrajowych ataków terroru wobec Żydów i żydowskiego mienia. Nazistowscy przywódcy byli również odpowiedzialni za opracowanie i wdrożenie „ostatecznego rozwiązania”. Był to program systematycznego ludobójstwa wymierzony w europejskich Żydów podczas II wojny światowej.
W Stanach Zjednoczonych, zwłaszcza w południowych stanach, gdzie obowiązywały prawa Jima Crowa, oddolna przemoc i terror były długotrwałe. Grupy białych Amerykanów, ożywione ideologią białej dominacji, podejmowały działania na własną rękę. Czasami ich członkowie robili to w odpowiedzi na przekraczanie przez czarnych Amerykanów postrzeganych przez siebie granic rasowych. Jednak często działali bez żadnego powodu. Ci przepełnieni nienawiścią biali ludzie bili, poniżali, torturowali i linczowali osoby czarnoskóre, nie otrzymując za to kary na mocy prawa. Lokalne władze również wyrażały swoją jawną lub ukrytą aprobatę. Lincze były często z wyprzedzeniem ogłaszane w gazetach. Lokalne, stanowe i krajowe władze widziały te ogłoszenia, jednak nie podejmowały żadnych działań, by zapobiec morderstwom.
Rasizm i antysemityzm wciąż istnieją
Rasizm i antysemityzm wciąż istnieją w Stanach Zjednoczonych, Europie i innych miejscach na świecie, pomimo tego, że współczesna nauka całkowicie odrzuciła dwudziestowieczne koncepcje biologicznie uwarunkowanych, odrębnych „ras”.
Po II wojnie światowej i Holokauście eugenika została zdyskredytowana z kilku powodów. Po części było to spowodowane ludobójstwem i innymi zbrodniami popełnionymi w imię nazistowskiej ideologii rasowej. Innym powodem, dla którego eugenika została zdyskredytowana, jest bardziej zaawansowany poziom wiedzy naukowej na temat ludzkiej genetyki. Badania wykazały, że odrębne pule genetyczne jako wyznaczniki „rasy” nie istnieją. DNA wszystkich ludzi jest w około 99,9% takie samo. Ponadto badania wykazały, że korzenie genetyczne wszystkich populacji ludzkich sięgają wspólnych początków w Afryce Wschodniej.
Obecnie naukowcy zgadzają się, że termin „rasa” nie jest pojęciem genetycznym ani biologicznym. Jest natomiast pojęciem kulturowym i społecznym, którego znaczenie zmieniało się w zależności od czasu, miejsca i okoliczności, uznanym za ludzki wymysł.
Na przestrzeni dziejów nienawiść do określonych grup przetrwała, nawet jeśli czasem zmieniało się jej uzasadnienie. Bez względu na powody, atakowanie jednostek na podstawie koloru skóry, religii, pochodzenia etnicznego lub narodowości nadal skutkuje dyskryminacją, prześladowaniami i przemocą, w tym masowymi aktami okrucieństwa i ludobójstwem.
Pytania kreatywne
Czym różniły się rasistowskie przepisy i praktyki w nazistowskich Niemczech od rasistowskich przepisów i praktyk w Stanach Zjednoczonych? W czym były do siebie podobne? Jak różnice między nimi wpłynęły na ludzi, których dotyczyły te przepisy?
W jaki sposób rządy i obywatele mogą przeciwdziałać powstawaniu lub istnieniu rasistowskich partii politycznych i przekonań?
W jaki sposób wiedza o wydarzeniach w Niemczech i Europie przed dojściem nazistów do władzy może współcześnie pomóc obywatelom w reagowaniu na zagrożenia ludobójstwem i masowymi aktami okrucieństwa na świecie?